Ιπποθεραπεία: Όταν τα άλογα προσφέρουν τη βοήθειά τους

Τρίτη, 20 Δεκεμβρίου 2022, 01:12

Σχεδόν όλοι μας έχουμε ευχάριστες εμπειρίες από την αλληλεπίδραση με κάποιο ζώο, κατοικίδιο ή μη. Τα ζώα εκτός από καλοί μας φίλοι μπορούν να αποτελέσουν και τους «θεραπευτές» μας, καθώς μπορούν να είναι το κύριο μέσο θεραπείας για ορισμένες ομάδες πληθυσμού. Τα άλογα ωστόσο που είναι οι πρωταγωνιστές του θέματος, καθιστούν δυνατή για τους φίλους μας στο φάσμα του αυτισμού και όχι μόνο, μια ακόμη θεραπευτική μέθοδο, την ιπποθεραπεία.

Τι ακριβώς είναι ιπποθεραπεία;

Η ιπποθεραπεία αποτελεί μια φυσική θεραπευτική μέθοδο, η οποία μέσω της βάδισης και της συνολικής κίνησης του αλόγου παρέχει στον ασκούμενο κινητικές και αισθητηριακές πληροφορίες. Είναι μια εναλλακτική μορφή άσκησης και θεραπείας. Δεν περιορίζεται ωστόσο σε άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), αλλά αφορά κι άλλες διαταραχές όπως νοητική υστέρηση, εγκεφαλική παράλυση, τύφλωση κ.α.

Δεν την έχω ακούσει ποτέ, μάλλον θα είναι νέα μέθοδος.

Αν και μπορεί να μην ακούμε καθημερινά τη λέξη «ιπποθεραπεία» ρίχνοντας μια ματιά στο ιστορικό κομμάτι του θέματος, ανακαλύπτουμε πως δεν είναι μια νέα προσέγγιση θεραπείας και αντιμετώπισης για τις δυσκολίες των ατόμων με ΔΑΦ. Την πρώτη εμφάνιση της έκανε, τη δεκαετία του 1960 σε μόλις 3 χώρες στον κόσμο (Σουηδία, Αυστρία, Γερμανία). Η περιέργεια ωστόσο μιας ομάδας Αμερικανών και Καναδών θεραπευτών ήταν εκείνη που βοήθησε στη διάδοση αυτής της μεθόδου πέρα από αυτές τις τρεις χώρες. Η ερευνητική τους ομάδα πραγματοποίησε ένα ταξίδι στη Γερμανία και με τη γνώση που αποκόμισαν εκεί, είχαν πλέον τις βάσεις για τη δημιουργία και τυποποίηση και του πρώτου προγράμματος ιπποθεραπείας. Έτσι γράφτηκαν οι πρώτες σελίδες στην ιστορία της ιπποθεραπείας ως μια αποδεδειγμένη θεραπευτική παρέμβαση.

Δηλαδή τι οφέλη μπορεί να έχει κάποιος από την ιπποθεραπεία;

Ίσως εκπλαγούμε από τα οφέλη της ιπποθεραπείας, αλλά αυτό που μας προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο τρόπος με τον οποίο τα πετυχαίνει. Η κίνηση του αλόγου προσφέρει μια ιδιαίτερη μορφή κινητικής μάθησης. Συγκεκριμένα, το ίδιο το ζώο προσμοιάζει με έναν αξιοσημείωτο τρόπο την κίνηση της λεκάνης του ανθρώπινου σώματος, βοηθώντας το άτομο να αντιληφθεί και τη δική του κίνηση καλύτερα. Οι πρόσθιες και οπίσθιες ταλαντώσεις που επιδρούν στον αναβάτη, τον ενθαρρύνουν να πετύχει σωστή στάση σώματος ενεργοποιώντας τους μύες του κορμού και της ράχης. Συνοπτικά, βελτιώνεται η όλη συμμετρία κίνησης, η ισορροπία και ο μυϊκός έλεγχος.

Εκτός όμως από τα σωματικά οφέλη η ίδια η επαφή με το άλογο συμβάλλει θετικά στον ψυχισμό του ατόμου. Το άλογο δεν αναγνωρίζει τη διαφορά μεταξύ εκπαιδευτή και ασκούμενου. Επιτρέπει στο άτομο να το φροντίσει, να αλληλεπιδράσει μαζί του και να δεθεί συναισθηματικά. Η ίδια ιδιοσυγκρασία του αλόγου με την ηρεμία που το διακρίνει, μεταφέρει αυτό το στοιχείο και στο άτομο. Αποτελεί έναν σιωπηλό παρατηρητή και ελκυστικό δέκτη για το άτομο ώστε να εκφράσει τα συναισθήματά του. Ο ασκούμενος αγκαλιάζει το άλογο, αισθάνεται τη θερμότητα του σώματός του, η οποία επιδρά χαλαρωτικά στη συμπεριφορά του. Τα ειδικά εκπαιδευμένα άλογα που χρησιμοποιούνται, αποτελούν ασφαλείς βοηθούς και φίλους για άτομα στο φάσμα του αυτισμού.

Τα ζώα ως κομμάτι της ζωής μας

Ένα περιβάλλον με ζώα μπορεί είναι ευχάριστο για όλους όχι μόνο για άτομα με ΔΑΦ. Μέσα από τη διαδικασία της ιπποθεραπείας τα άλογα γίνονται για τους ασκούμενους κάτι παραπάνω από απλοί βοηθοί. Η επαφή μας γενικότερα με τα ζώα μπορεί να είναι ιδιαίτερα καρποφόρα, μπορούμε να τα βοηθήσουμε και αυτά να βοηθήσουν εμάς αντίστοιχα. Η επικοινωνία της επιστήμης γύρω από αυτό το θέμα οφείλει να αναπτυχθεί. Πως; Το άρθρο αυτό είναι ένας τρόπος, ωστόσο δεν είναι ο μοναδικός. Ιππικοί όμιλοι σε όλη την Ελλάδα προσφέρουν τις γνώσεις τους στο θέμα και ανοίγουν τις πόρτες τους για όλους μας, προκειμένου να γνωρίσουμε την ιπποθεραπεία κι από κοντά.

Σας άρεσε; Μοιραστείτε το!

Πηγές

Bass, M.M., Duchown, C.A. & Liabre, M.M. (2009). The Effect of Therapeutic Horseback Riding on Social Functioning in Children with Autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 39, (1261-1267).

Gabriels, R.L., Pan Z., Guerin, N.A. & Mesibov, G. (2018). Long-Term Effect of Therapeutic Horseback Riding in Youth With Autism Spectrum Disorder: A Randomized Trial. Frontiers in Veterinary Science, 16(5), 156. Doi: 10.3389/fvets.2018.00156.

Koca, T.T. & Ataseven, H. (2015). What is hippotherapy? The indications and effectiveness of hippotherapy. Northern Clinics Journals, 2(3), (247-252).

Steiner, H. & Kertesz, Z. (2015). Effects of therapeutic horse riding on gait cycle parameters and some aspects of behavior of children with autism. Acta Physiological Hungarica, 102(3), (324-335).

Ward, S.C., Whalon, K., Rusnak, K., Wendell, K. & Paschall, N. (2013). The Association Between Therapeutic Horseback Riding and the Social Communications and Sensory Reactions of Children with Autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 43, (2190-2198).