Kookoonari: εφαρμόζοντας τον zero waste τρόπο ζωής στην εκπαίδευση
Η Μαρία Στρούμπα συντονίστρια του project kookoonari, οραματίστηκε τη δημιουργία του πρώτου Σχολείου Μηδενικών Απορριμμάτων (Zero Waste School) στην Ελλάδα. Μας μίλησε για την προσπάθειά της να υλοποιήσει το όνειρό της ξεκινώντας από το 10ο Νηπιαγωγείο στην Κομοτηνή.
Μέσα από δημιουργικά, συμμετοχικά εργαστήρια και ποικίλες δράσεις, το kookoonari θέλει να εκπαιδεύσει παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικούς (και κάθε ενδιαφερόμενο) σχετικά με τις αρχές του Zero Waste, ώστε στην συνέχεια να μειώσουν τα απορρίμματα που παράγονται τόσο στο ίδιο το σχολείο, όσο και στα σπίτια τους.
Βασικός σκοπός είναι να “φυτέψει τον σπόρο” ώστε περισσότερα άτομα να σκεφτούν διαφορετικά, να δράσουν ΦΥΣΗκά και να γίνουν… «kookoonari»!
Ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από το kookoonari;
Η φιλοσοφία που κρύβεται πίσω από το kookoonari project παρομοιάζει το οικολογικό αποτύπωμα του ανθρώπου με αυτό της κουκουναριάς. Έτσι τα απορρίμματα που παράγονται θα μπορούσαν να μοιάζουν με κουκουνάρια, και να γίνονται χώμα, αντί να παραμένουν στην ΓΗ για χρόνια ή για πάντα. Αυτή είναι η οπτική που θέλει να «φυτέψει» το kookoonari, ξεκινώντας από το 10ο Νηπιαγωγείο στην Κομοτηνή.
Πώς υλοποιήθηκε το project στο 10ο Νηπιαγωγείο Κομοτηνής;
Ανά δύο βδομάδες υλοποιούσαμε μια δραστηριότητα (σχετική με το zero waste) για τα παιδιά η οποία ήταν ενσωματωμένη στο ωράριο του νηπιαγωγείου. Οι δραστηριότητες συντονίζοταν από την ομάδα μας και υλοποιούνταν από τις εκπαιδευτικούς. Με την κατάλληλη προσέγγιση της δραστηριότητας ο εκπαιδευτικός μπορεί να ενισχύσει τις διαδικασίες, τις αξίες και τον τρόπο σκέψης των μαθητών που είναι και το ζητούμενο. Παράλληλα, πραγματοποιούνταν (σε συνεργασία με εξειδικευμένο προσωπικό) εργαστήρια για τους γονείς γιατί θεωρούμε πως δεν αρκεί να επιμείνουμε μόνο στο μέλλον που είναι τα παιδιά, αλλά και στο παρόν που είναι οι ενήλικες.
Η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης, η καλλιέργεια της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς, το να σκεφτόμαστε τις πράξεις μας είναι διαδικασίες οι οποίες «περνάνε» μέσα από διάφορες δράσεις και δραστηριοτητες. Είναι στάση ζωής!
Πώς αντιλαμβάνονται τα παιδιά αυτής της ηλικίας την έννοια του zero waste;
Είναι αρκετα δύσκολο να αντιληφθούνε το zero waste ως όρο. Έχουν όμως εικόνα πχ. για τα σκουπίδια που υπάρχουν στο δρόμο. Επίσης, μπορούν να κατανοήσουν ότι ένας οργανισμός πέρα από τον άνθρωπο μπορεί να πάθει κάτι κακό (ακόμα και να πεθάνει) αν για παράδειγμα μπλεχτεί στα δίχτυα ή καταπιεί πλαστικό. Το ζήτημα είναι να εξάγουν τα ίδια το συμπέρασμα για το ποιος προκαλεί αυτές τις αρνητικές συνέπειες. Δηλαδή, ότι μια συγκεκριμένη δραστηριότητα του ανθρώπου μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον ή τα ζώα και ότι αν πράξει με συγκεκριμένο τρόπο μπορεί να αποτρέψει αυτό το γεγονός. Μέσα από ερωταπαντήσεις καταλήγουμε στο τι μπορούν να κάνουν τα ίδια τα παιδιά για να προστατεύουν το περιβάλλον και για να δρουν υπεύθυνα.
Βάζεις τα παιδιά στη διαδικασία να σκεφτούνε, να φανταστούνε, να δημιουργήσουν και ουσιαστικά καλλιεργείται αυτή η διαδικασία σκέψης που απαιτεί το zero waste σαν τρόπος ζωής.
Τι σημαίνει για εσένα conscious;
Conscious είναι εκείνο το άτομο που ξέρει τι κάνει και γιατί το κάνει - έχει δηλαδή συνείδηση της συμπεριφοράς του. Οι πράξεις και οι επιλογές του γίνονται έπειτα από σκέψη και έρευνα (τις περισσότερες φορές) για τις συνέπειες που θα επιφέρουν και όχι εργαλειακά ή επειδή είναι της μόδας. Βασικά του χαρακτηριστικά είναι η κριτική σκέψη, η ενσυναίσθηση και η ανάληψη ευθυνών. Είναι ένα άτομο που σκέφτεται πιο οικοκεντρικά και αναλαμβάνει δράση για την αντιμετώπιση κοινωνικών, περιβαλλοντικών και άλλων ζητημάτων. Με λίγα λόγια είναι ένας «ενεργός πολίτης».
Κλείνοντας τη συζήτηση η Μαρία εξέφρασε έναν προβληματισμό : «Φοβάμαι το ενδεχόμενο να αρκεστούμε στην αγορά zero waste προϊόντων, χωρίς να μας ενδιαφέρει ποιον στηρίζουμε με αυτή την πράξη».
Όταν η περιβαλλοντική συνείδηση καλλιεργείται από την παιδική ηλικία είναι πιο εύκολο να υιοθετηθούν συμπεριφορές «φιλικές» προς το περιβάλλον. Αυτό δε σημαίνει πως ως ενήλικες με πιο ώριμη σκέψη και συνειδητότητα δε μπορούμε να μειώσουμε το ενεργειακό μας αποτύπωμα. Απλώς χρειάζεται περισσότερη θέληση. Μικρές αλλαγές στις συνήθειές μας μπορούν να έχουν μεγάλη σημασία για τον κόσμο γύρω μας. Ας αρχίσουμε ή ας συνεχίσουμε λοιπόν, να μειώνουμε τον αριθμό των απορριμάτων που παράγουμε έχοντας ως γνώμονα τον αντίκτυπο κάθε πράξης μας, υιοθετώντας έναν πιο conscious zero waste τρόπο ζωής.
Ευχαριστούμε πολύ τη Μαρία και τo kookoonari για την υπέροχη, γεμάτη προβληματισμούς συζήτηση! Ευχόμαστε από καρδιάς να συνεχίσει να χτίζει συνειδήσεις και αυτή να είναι μόνο η αρχή για ένα πιο όμορφο αύριο!
Το kookoonari project υποστηρίζεται από το START, ένα πρόγραμμα του Robert Bosch Stiftung, που υλοποιείται σε συνεργασία με το Goethe-Institut Thessaloniki και την Ομοσπονδιακή Ένωση Κοινωνικοπολιτιστικών Κέντρων, και υποστηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και το Ίδρυμα Μποδοσάκη.
Περισσότερες πληροφορίες για το kookoonari μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα του project: kookoonari.org καθώς και στο προφίλ «kookoonari» στα social media (instagram, facebook, youtube).
Σας άρεσε; Μοιραστείτε το!