Η μουσική, πέρα από τα ωφέλη που προσφέρει ως μέσο προσωπικής ψυχαγωγίας, χρησιμοποιείται πλέον και για θεραπευτικούς σκοπούς στην κλινική πράξη. Με τον όρο ‘’music therapy’’ (μουσικοθεραπεία) εννοούμε την κλινική και τεκμηριωμένη χρήση μουσικών παρεμβάσεων για την επίτευξη ατομικών στόχων στην πνευματική και σωματική υγεία μέσα από μία θεραπευτική σχέση. Διαφέρει από τη τεχνική ‘’music medicine’’ όπου το ιατρικό προσωπικό παρέχει στον πάσχοντα ηχογραφημένη μουσική. Ορισμένα παραδείγματα όπου η μουσική βοηθάει θεραπευτικά είναι οι περιπτώσεις χρόνιου πόνου, ψυχιατρικών διαταραχών και άνοιας.
Η δυνατότητα της μουσικής να “απορροφά” την προσοχή μας, είναι ένας από τους λόγους που φαίνεται να δρα ευεργετικά στον πόνο. Για παράδειγμα, η μουσική σε πρόωρα βρέφη, ειδικά το τραγούδι από τη μητέρα, έχει δείξει ότι μειώνει τον πόνο, βελτιώνει το πιπίλισμα και την πρόσληψη της τροφής, βοηθώντας τελικά στη σταδιακή αύξηση του βάρους τους. Επίσης, η δυνατότητα της μουσικής να “ξυπνά” μνήμες, αποτελεί τη βάση χρήσης της σε ηλικιωμένους που πάσχουν από άνοια. Τέλος, η επίδραση της στα συναισθήματα είναι ο λόγος που βοηθά στο άγχος, την κατάθλιψη, τη σχιζοφρένεια κ.ά.
Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι το αναλγητικό αποτέλεσμα φαίνεται να εξαρτάται πολύ από το ποιος κάνει την επιλογή της μουσικής. Υπάρχει μεγάλη υποκειμενικότητα, με την επιτυχία της μουσικής “παρέμβασης” νσ εξαρτάται πολύ από τις προτιμήσεις και την ιδιοσυγκρασία του ασθενούς. Για παράδειγμα, το ίδιο κομμάτι γρήγορου ρυθμού (high tempo music) έχει δείξει ότι σε ορισμένους ασθενείς ανεβάζει τους παλμούς, ενώ σε άλλους τους ηρεμεί-ευχαριστεί!
Bonus fact: Σύμφωνα με τους Howlin & Rooney (2020), όταν οι πάσχοντες αφήνονται ελεύθεροι να επιλέξουν τη μουσική που νιώθουν ότι τους βοηθά στη βελτίωση του πόνου, φαίνεται ότι διαλέγουν μουσική έντονη σε ενέργεια, με χορευτικά στοιχεία, και πιθανότατα στίχους!
