Όταν η βιωσιμότητα και η Κυκλική Οικονομία συναντούν τον Άγιο Βασίλη

Είτε πιστεύει κανείς στον Άγιο Βασίλη είτε όχι, η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί από εμάς αναλαμβάνουμε να μπούμε  σε αυτό το ρόλο κατά τη διάρκεια των γιορτών κι ας μην καταλήξουμε με κόκκινη στολή παρέα με τον Ρούντολφ. Μπαίνουμε όμως στη διαδικασία να φέρουμε δώρα σε ανθρώπους που γνωρίζουμε είτε από αγάπη είτε από (κακά τα ψέματα) υποχρέωση. Είναι μια διαδικασία που δημιουργεί πολλή χαρά αλλά δυστυχώς δημιουργεί και πολλά σκουπίδια. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, την περίοδο των γιορτών παράγονται 1 εκατομμύριο τόνοι περισσότερα σκουπίδια την εβδομάδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες εβδομάδες του χρόνου, ενώ στο κοντινότερο σε εμάς Ηνωμένο Βασίλειο παράγονται 1,4 εκατομμύρια τόνοι περισσότερα σκουπίδια την εβδομάδα. Αυτές οι ποσότητες ισοδυναμούν περίπου με το μέγεθος ενός διαστημόπλοιου ή (μιας και αναφέραμε τις Η.Π.Α) με 5 κτίρια όμοια του Empire State building στην Νέα Υόρκη (στην περίπτωση του Ην. Βασιλείου). Δυστυχώς δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα για την Ελλάδα, αλλά κατά πάσα πιθανότητα ακολουθούμε παρόμοια μοτίβα.

Ένα από τα πιο συνήθη δώρα είναι τα ρούχα. Με φθηνές επιλογές γρήγορης μόδας ή πιο ακριβές επιλογές κάποιας επωνυμίας προσφέρουν λύσεις για όλα τα γούστα και όλες τις περιστάσεις. Τα ρούχα αποτελούν την πλειονότητα των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ένα από τα πιο συχνώς-απορριπτόμενα προϊόντα. Κάπου θα έχετε ακούσει ήδη ότι κάθε δευτερόλεπτο μια ποσότητα ρούχων ίση με αυτή που γεμίζει ένα απορριμματοφόρο καίγεται ή πετιέται σε μια χωματερη.  Και την περίοδο των γιορτών με τόσες προσφορές από τα μαγαζιά να μας «πιέζουν» να αγοράσουμε, τόσα δώρα να καλύψουμε και φυσικά να πάρουμε να φορέσουμε κι εμείς κάτι καινούριο για να υποδεχτούμε το νέο έτος, συμβάλλουμε ακόμα περισσότερο σε αυτό το στατιστικό. Δεν είμαι εδώ να κουνήσω το δάχτυλο όμως μέρες που είναι, απλά να δώσω κάποιες συμβουλές για να μην καταλήξουν τα ρούχα που αγοράζουμε στις γιορτές γρήγορα στα σκουπίδια.

Έχοντας στο μυαλό τις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας και προσαρμόζοντάς τες στην περίσταση μπορούμε να αγοράζουμε με βαση τρεις κανόνες:

• Σχεδιάζω το δώρο που θα κάνω με τρόπο τέτοιο ώστε να μην καταλήξει άχρηστο. Κοινώς αν πρόκειται για κάποιο άτομο που γνωρίζω καλά, σκέφτομαι τι θα χρειάζεται και κυρίως τι θα άρεσε σε εκείν@ και όχι τόσο τι αρέσει σε μένα. Ειδικά με τα ρούχα πέφτουμε συχνά σε αυτήν την παγίδα. Αν πρόκειται για κάποιο άτομο που δεν γνωρίζω καλά προτιμώ χρήσιμα πράγματα όπως για παράδειγμα: κάλτσες!
• Αγοράζοντας το δώρο μου σκέφτομαι πώς θα είναι δυνατόν να αντέξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οπότε για δώρο παίρνω πάντα κάτι με κάρτα αλλαγής. Πολύ απλό και εύκολο. Αν θέλουμε κάτι εποχικό για το οποίο η κάρτα αλλαγής πιθανότατα να μη δουλέψει γιατί πάλι με κάτι εποχικό μάλλον θα μπορούν να το αλλάξουν οπότε ίσως και να μην ασχοληθούν, όπως πχ στην περίπτωση των χριστουγεννιάτικων πουλόβερ μπορούμε να πάμε στην επιλογή second hand εντελώς απενοχοποιημένα! Είναι ρούχα που έχουν φορεθεί από τους προηγούμενους ιδιοκτήτες τους στην κυριολεξία μία ή δύο φορές (κάπου τόσες λογικά θα φορεθούν και από τους επόμενους), πολύ λιγότερες φορές δηλαδή από όσες φοριούνται καινούρια ρούχα από όσους τα δοκιμάζουν στα δοκιμαστήρια μαγαζιών. Εάν θέλετε δε να κάνετε αυτού του είδους το δώρο πιο προσωπικό, μπορείτε πάντα να πάρετε ένα παλιό δικό σας πουλόβερ που δεν το θέλετε και να του ράψετε / κολλήσετε μια χριστουγεννιάτικη στάμπα. Το έθιμο που έρχεται από το εξωτερικό μιλάει ούτως ή άλλως για ugly sweater οπότε και καλά να μην το κάνετε, πετυχαίνετε τον στόχο! ?
• Αγοράζω δώρα με βάση την επίπτωσή τους στο περιβάλλον κατά την παραγωγή τους και κατά την απόρριψή τους. Κοινώς προτιμάτε να αγοράζετε από όσο το δυνατόν πιο ηθικές και βιώσιμες επιχειρήσεις. Κι αν αυτό είναι δύσκολο για διάφορους λόγους προτιμάτε να αγοράζετε προϊόντα από φυσικά υφάσματα ή/και από υφάσματα που δεν περιέχουν πάνω από ένα υλικό. Είναι δηλαδή 100% βαμβάκι ή 100% βισκόζη. Κι αυτό γιατί τέτοιου είδους υφάσματα είναι πιο εύκολο να ανακυκλωθούν. Και τέλος αν κι αυτό είναι δύσκολο για διάφορους λόγους, γίνετε λίγο πιο αυστηροί με τον πρώτο κανόνα που αναφέρθηκε παραπάνω. Αγοράστε δώρα σκεπτόμενοι το γούστο και τις ανάγκες του αποδέκτη τους και/ή χρήσιμα, ώστε να τα κρατήσουν και να τα αγαπήσουν όπως και απ’ ότι κι αν είναι φτιαγμένα. Κι αυτός ο κανόνας δεν ισχύει μόνο για τα ρούχα, αλλά για οτιδήποτε!

Αυτά για τώρα και με το νέο έτος θα εμβαθύνουμε λίγο περισσότερο σ’ αυτούς τους κανόνες και θα τους δούμε από την πλευρά των επιχειρήσεων. Καλές γιορτές!