Ήρθε η ώρα να πούμε το νερό… νεράκι.

Ήρθε η ώρα να πούμε το νερό… νεράκι.

Ας μιλήσουμε για το νερό.

Το πόσιμο νερό αποτελεί το πολυτιμότερο αγαθό παγκοσμίως. Εκτός από το προφανές, ότι είναι ζωτικής σημασίας για όλα τα ζώα και τα φυτά, αποτελεί τον κοινό παρονομαστή για τη βιομηχανία, την κτηνοτροφία, τη γεωργία κλπ. Για την ακρίβεια, το 90% της παγκόσμιας οικονομίας και το 75% των θέσεων εργασίας εξαρτώνται από το νερό. Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι ο πλανήτης μας αποτελείται από νερό κατά 71%. Και ενώ οι ωκεανοί κατέχουν το 97,2% του νερού παγκοσμίως, αυτό όπως καλά γνωρίζουμε δεν είναι πόσιμο. Άρα, απομένει ένα ποσοστό 2,8% πόσιμου νερού. Σωστά; Δυστυχώς, όχι. 2,1% του γλυκού νερού βρίσκεται εγκλωβισμένο σε παγετώνες, και περίπου 0,6% στο υπέδαφος. Το υπόλοιπο βρίσκεται σε λίμνες, ποταμούς, στην ατμόσφαιρα και στα έμβια όντα. Το νερό αυτό κινείται συνεχόμενα μέσω του «κύκλου του νερού» (μια φυσική ανακύκλωση) που περιλαμβάνει την εξάτμιση, τη συμπύκνωση, την κατακρήμνιση κλπ.

Αγχωθήκατε; Ας ηρεμήσουμε. Με αυτά τα απειροελάχιστα ποσοστά έχει κινηθεί ο πλανήτης εδώ και εκατοντάδες χρόνια, και μας φτάνει… ακόμα. Αρκεί να το διαχειριστούμε σωστά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι περισσότεροι αρχαίοι πληθυσμοί που άκμασαν, εγκαταστάθηκαν κοντά σε νερό. Και ενώ οι πολιτισμοί παγκοσμίως μας έχει εδραιωθεί σε συνάρτηση με το νερό, σήμερα, υπάρχουν περιοχές που απειλούνται περισσότερο από ποτέ από λειψυδρία λόγω κλιματικής αλλαγής σε συνδυασμό με την υπερκατανάλωσή του από την ανθρώπινη δραστηριότητα.

Το 2010 τα Ηνωμένα Έθνη αναγνώρισαν ως ανθρώπινο δικαίωμα την πρόσβαση σε πόσιμο νερό και αποχέτευση. Η αναγνώριση αυτού του δικαιώματος αναλογεί σε 50-100 λίτρα νερό την ημέρα ανά άτομο για προσωπικές και οικιακές χρήσεις. Σύμφωνα με αυτό το ορόσημο για την ανθρωπότητα, το κόστος του νερού δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του εισοδήματος του νοικοκυριού σε οποιαδήποτε περιοχή του πλανήτη. Συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο;

Η περίπτωση του Cape Town

Το Cape Town, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της ανομβρίας για 3 συναπτά έτη (2015-2017), τέθηκε σε κατάσταση πολέμου το 2018 με ορισμένη «Ημέρα 0» τη 18η Μαρτίου 2018. Ως «ημέρα 0» νοείται η ημέρα που τα αποθέματα νερού για τις ανάγκες του πληθυσμού μιας πόλης είναι κάτω από 13,5%. Η ημέρα αυτή σηματοδοτεί την έναρξη του περιορισμού του νερού στο επίπεδο 7, δηλαδή στις ελάχιστες δυνατές ανάγκες του πληθυσμού καθιστώντας το Cape Town την πρώτη πόλη στον κόσμο όπου ενδεχομένως εξαντληθεί το νερό. Ωστόσο, στην αρχή η διαχείριση του νερού από τους 3,7 εκατομμύρια κατοίκους της πόλης επέτρεψε την αναβολή της ημέρας 0 για μήνες. Μέχρι που έβρεξε. Και τα αποθέματα νερού αυξήθηκαν.

Ωστόσο οι επιστήμονες με αφορμή την περίπτωση του Cape Town σε συνδυασμό με την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή προβλέπουν αύξηση της ανομβρίας τις επόμενες δεκαετίες. Μόνη λύση για να μην καταλήξουμε σε απόλυτη λειψυδρία και πόλεμο είναι η ορθή διαχείριση του νερού από σήμερα!

Τι μπορώ να κάνω ως συνειδητοποιημένος πολίτης;

Το παράδειγμα των κατοίκων του Cape Town δείχνει ότι οι πολίτες μπορούν να βοηθήσουν την κατάσταση με μια σωστότερη διαχείριση του νερού σε ατομικό επίπεδο. Επίσης, η στήριξη conscious εταιρειών που χρησιμοποιούν λιγότερο νερό στην παραγωγή των προϊόντων τους αποτελεί σημαντική κίνηση για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Ειδικά στην περίοδο της COVID-19 που το πλύσιμο των χεριών (και όχι μόνο) έχει αυξηθεί κατακόρυφα, η ανάγκη για νερό ανά άτομο στον πλανήτη έχει πολλαπλασιαστεί. Η συνειδητοποίηση και μόνο ότι το νερό δεν είναι άφθονο και ότι η αξία του είναι ζωτικής σημασίας για όλους μας, μπορεί να μας αφυπνίσει και να μας ευαισθητοποιήσει ως προς την κατανάλωσή του. Και γιατί όχι, να σώσει τον πλανήτη από αυτό το πρόβλημα.