Περιστέρια: 7 λόγοι για να μην τα μισούμε

Δευτέρα, 05 Απριλίου 2021, 10:04

Είναι παντού, έχουν θράσος και δεν ντρέπονται να ορμήξουν κατά πάνω σου μόλις σε δουν να τρως. Τα περιστέρια έρχονται σε καθημερινή αντιπαράθεση με τους κατοίκους των πόλεων και καταφέρνουν να μας εκνευρίζουν καθημερινά, είτε λόγω των συναθροίσεών τους στις πλατείες, είτε λόγω της κατάληψης που κάνουν σε κτίρια και μπαλκόνια.

Υπάρχουν άραγε λόγοι για να μην τα μισούμε;

Το περιστέρι (Columba livia) είναι πτηνό της οικογένειας των Περιστερίδων (Columbidae). Είναι ενδημικό της Ευρώπης και είναι καλά προσαρμοσμένο στη ζωή της πόλης σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN), το περιστέρι ανήκει στην τάξη της ελάχιστης ανησυχίας, δηλαδή ο κίνδυνος εξαφάνισης του είναι ελάχιστος. Συμβαίνει μάλιστα ακριβώς το αντίθετο: ανησυχούμε για την εξάπλωσή του! Πολλές πόλεις τόσο στην Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο έχουν εφαρμόσει πολιτικές με σκοπό τον έλεγχο του πληθυσμού τους. Στα αστικά περιβάλλοντα, οι συνθήκες σίτισης, αναπαραγωγής και φωλιάσματος είναι ιδανικές για τα περιστέρια. Συνεπώς, καταλήγουν να έχουν το διπλάσιο μέγεθος από αυτό που θα είχαν στην ύπαιθρο. Ακόμη, τα περιστέρια των πόλεων δεν αντιμετωπίζουν τις πιέσεις της φυσικής επιλογής όπως είναι η έλλειψη φαγητού, το στρες λόγω κρύου και η παρουσία αρπακτικών πτηνών.

Υπάρχουν όμως λόγοι να τα συμπαθήσουμε;

Ξέρουν να φλερτάρουν

Όπως συμβαίνει στα περισσότερα πτηνά, οι τεχνικές αναπαραγωγής στα περιστέρια είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες αλλά αρκετά εντυπωσιακές. Συγκεκριμένα, η τεχνική σύζευξης ξεκινάει με πρωτοβουλία από τα αρσενικά άτομα. Αρχικά, το αρσενικό ψάχνει να εντοπίσει το κατάλληλο σημείο για να κατασκευάσει τη φωλιά και στη συνέχεια ξεκινά να συλλέγει τα απαραίτητα υλικά. Όταν η φωλιά είναι έτοιμη, αρχίζει να προσελκύει τα θηλυκά. Μόλις πλησιάσει ένα θηλυκό, τότε ξεκινούν οι προσπάθειες από το αρσενικό για να το εντυπωσιάσει. Οι τεχνικές προσέλκυσης περιλαμβάνουν ηχητικό κάλεσμα, επίδειξη του φτερώματος, καθώς και αμοιβαία περιποίηση του φτερώματος, κατά την οποία απομακρύνουν τη σκόνη και τα παράσιτα. Ταυτόχρονα, το θηλυκό παρατηρεί και αξιολογεί τις προσπάθειες του αρσενικού. Αν το αρσενικό σταθεί τυχερό και καταφέρει να πλησιάσει αρκετά κοντά τότε αρχίζει να ‘’τσιμπολογάει’’ το θηλυκό με απώτερο σκοπό την αναπαραγωγή και τη δημιουργία απογόνων.

Fun fact: Τα μικρά περιστέρια ονομάζονται πιτσούνια. Έτσι προέκυψε και ο συμβολικός χαρακτηρισμός πιτσουνάκια για τα ζευγαράκια, καθώς οι άνθρωποι όπως και τα περιστέρια, φέρονται τρυφερά στο σύντροφό τους.

Έχουν αίσθηση του χώρου και του χρόνου

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Current Biology το 2017, τα περιστέρια έχουν αντίληψη του χώρου και του χρόνου. Αναλυτικότερα, κατά τη διεξαγωγή του πειράματος, τα περιστέρια εκπαιδεύτηκαν να αξιολογούν το μήκος και τη χρονική διάρκεια μιας οριζόντιας γραμμής η οποία προβαλλόταν σε οθόνη για 2 ή 8 δευτερόλεπτα και είχε μήκος 6 ή 24 εκατοστά. Οι ερευνητές βασιζόμενοι στα αποτελέσματα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα περιστέρια κατανοούν τις έννοιες του χώρου και του χρόνου. Ακόμη, έχει αποδειχτεί σε έρευνα του 2016 ότι τα περιστέρια παρουσιάζουν εκτελεστικές λειτουργίες, δηλαδή ανώτερες γνωσιακές λειτουργίες, παρόλο που ο εγκέφαλος τους δε διαθέτει προμετωπιαίο φλοιό, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο της γνωσιακής συμπεριφοράς. Εξάλλου, η καλή σχέση των περιστεριών με το χρόνο είναι ολοφάνερη, καθώς έχουν τον τέλειο συγχρονισμό όταν πρόκειται να σε κουτσουλήσουν στο κεφάλι!

Μπορούν να αναγνωρίσουν την αλφάβητο

Περίμενε κανείς ότι τα περιστέρια μπορούν να διαβάσουν; Κι όμως, σε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2016, φάνηκε ότι τα περιστέρια μπορούν να εκπαιδευτούν ώστε να αποκτήσουν δεξιότητες ορθογραφικής επεξεργασίας, οι οποίες αποτελούν μέρος της ικανότητας ανάγνωσης και βασικών αριθμητικών δεξιοτήτων. Συγκεκριμένα, τα περιστέρια έμαθαν να αναγνωρίζουν από 26 έως και 58 λέξεις. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το οπτικό σύστημα των περιστεριών μπορεί να επεξεργαστεί και ακολουθίες γραμμάτων, εκτός από αντικείμενα και σύμβολα. Έτσι λοιπόν, αποδείχτηκε ότι η ικανότητα επεξεργασίας πληροφοριών που σχετίζονται με την ορθογραφία δεν περιορίζεται μόνο στα πρωτεύοντα όπως ήταν μέχρι σήμερα γνωστό.

Έχουν αίσθηση της τέχνης

Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1995 απο τους Watanabe, Sakamoto και Wakita, τα περιστέρια εκπαιδεύτηκαν να αναγνωρίζουν και να διακρίνουν πίνακες των ζωγράφων Μονέ και Πικάσο. Αρχικά, οι ερευνητές εκπαίδευσαν τα περιστέρια να αναγνωρίζουν ένα περιορισμένο αριθμό καλλιτεχνικών έργων. Όταν ο εικονιζόμενος πίνακας ήταν δημιουργία του Πικάσο, το περιστέρι κέρδιζε τροφή μέσω επαναλαμβανόμενου ραμφίσματος, ενώ όταν απεικονίζονταν πίνακας του Μονέ, το ράμφισμα του περιστεριού δεν είχε κάποιο αποτέλεσμα. Με αυτό τον τρόπο, τα περιστέρια έμαθαν να ραμφίζουν μόνο όταν έβλεπαν πίνακες του Πικάσο. Στη συνέχεια, τα περιστέρια έμαθαν να αναγνωρίζουν και νέους πίνακες των δύο ζωγράφων, καθώς και να διακρίνουν τον κυβισμό από τον ιμπρεσιονισμό, δηλαδή τα δύο καλλιτεχνικά ρεύματα στα οποία ανήκαν. Φαίνεται λοιπόν ότι τα περιστέρια, εκτός των άλλων, έχουν και μια καλή αίσθηση της τέχνης. Άλλωστε αυτό το αποδεικνύουν και με τα καλλιτεχνικά έργα που αφήνουν στα παρμπρίζ των αυτοκινήτων!

Φροντίζουν πολύ τα μικρά τους

Έχεις αναρωτηθεί ποτέ γιατί δε βλέπουμε τους νεοσσούς των περιστεριών; Αυτό συμβαίνει επειδή οι νεοσσοί παραμένουν στη φωλιά τους έως ότου αναπτυχθεί το φτέρωμα τους και είναι πλήρως ικανοί να επιβιώσουν μόνοι τους. Συγκεκριμένα, οι γονείς φροντίζουν τους νεοσσούς για ένα χρονικό διάστημα από 4 έως 6 εβδομάδες μετά τη γέννησή τους. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τόσο το θηλυκό όσο και το αρσενικό περιστέρι ταΐζουν εναλλαξ τα μικρά τους αρχικά με ένα γαλακτώδες υγρό που εκκρίνουν από τον οισοφάγο τους, το οποίο αντικαθίσταται στη συνέχεια με σπόρους. Έτσι λοιπόν, όταν τα νεαρά περιστέρια εγκαταλείψουν τη φωλιά τους είναι πλήρως ανεπτυγμένα και δεν μπορούμε να τα διακρίνουμε από τα ενήλικα. Ωστόσο, αν είσαι αρκετά παρατηρητικός μπορεί να συναντήσεις κάποιο αρκετά νεαρό περιστέρι!

Μπορούν να αναγνωρίσουν τον καρκίνο

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2015, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως τα περιστέρια έχουν μια εξαιρετική ικανότητα να ταξινομούν ιατρικές εικόνες. Συγκεκριμένα, έμαθαν αρκετά γρήγορα να διακρίνουν εικόνες μικροσκοπίου από καλοήθη και κακοήθη καρκίνο του μαστού, μια δεξιότητα την οποία οι άνθρωποι αποκτούν μετά από αρκετή εκπαίδευση και εμπειρία. Τα περιστέρια εκπαιδεύτηκαν να αναγνωρίζουν ένα εύρος μεγεθών όγκων και επιπέδων συμπίεσης εικόνας. Ακόμη, μετά από δύο εβδομάδες εκπαίδευσης, η ακρίβεια των περιστεριών έφτασε το 85%. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα πτηνά αυτά θα μπορούσαν να βοηθήσουν μελλοντικά τους ερευνητές και τους μηχανικούς να αναπτύξουν διαγνωστικά εργαλεία αναγνώρισης καρκίνου μέσω εικόνας.

Έχουν σώσει χιλιάδες ανθρώπινες ζωές μεταφέροντας μηνύματα

Κάθε χρόνο εκατομμύρια περιστέρια πραγματοποιούν μεγάλα ταξίδια χρησιμοποιώντας ως πυξίδα το μαγνητικό πεδίο της Γης. Έχουν μια εξαιρετική ικανότητα να προσανατολίζονται και να επιστρέφουν στη φωλιά τους, καθώς είναι ικανά να προσδιορίζουν τη θέση τους σε σχέση με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι τα χρησιμοποιούσαν για να μεταφέρουν μηνύματα σε μακρινές αποστάσεις. Κατά τη διάρκεια του 1ου και 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, ο στρατός των ΗΠΑ στρατολόγησε πάνω από 200.000 περιστέρια για τη μεταφορά μηνυμάτων. Το περιστέρι “Cher Ami” μετέφερε κατά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο 12 σημαντικά μηνύματα και συνέβαλε στη διάσωση 194 στρατιωτών. Επίσης, απονεμήθηκε με τιμητικό βραβείο για την ηρωική του υπηρεσία. Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, τα περιστέρια Paddy, GI Joe και Mary of Exeter ήταν κάποια από τα 32 περιστέρια που έλαβαν τα μετάλλια γενναιότητας Dickin για τη διάσωση ανθρώπων με τις πράξεις τους.

Όλοι οι παραπάνω λόγοι με κάνουν να σκέφτομαι ότι μάλλον πρόκειται για ένα παρεξηγημένο πτηνό, το οποίο φαίνεται να είναι πιο έξυπνο και ικανό από ότι δείχνει. Ελπίζω να σας έδωσα αρκετούς λόγους για να τα συμπαθήσετε ή τουλάχιστον να μην τα μισείτε. Αν και πάλι δε σας έπεισα, τότε “haters gonna hate”. Και να θυμάστε· την επόμενη φορά που θα βρεθείτε αντιμέτωποι με ένα περιστέρι που σας κοιτάει απειλητικά, μη δοκιμάσετε να τρέξετε. Θα σας προλάβει!

Σας άρεσε; Μοιραστείτε το!

Ακούστε το Podcast

Πηγές

https://www.cabi.org/isc/

Jacob, G., Prévot-Julliard, A. C., & Baudry, E. (2015). The geographic scale of genetic differentiation in the feral pigeon (Columba livia): implications for management. Biological Invasions, 17(1), 23-29.

Dobeic, M., Pintarič, Š., Vlahović, K., & Dovč, A. (2011). Feral pigeon (Columba livia) population management in Ljubljana. Veterinarski arhiv, 81(2), 285-298.

De Corte, B. J., Navarro, V. M., & Wasserman, E. A. (2017). Non-cortical magnitude coding of space and time by pigeons. Current Biology, 27(23), R1264-R1265.

RIDDLE, G. (1969). The breeding season in a rural colony of feral pigeons. Unique. By Zeiss, 7(308), 321.

Patton, T. B., Husband, S. A., & Shimizu, T. (2009). Female stimuli trigger gene expression in male pigeons. Social neuroscience, 4(1), 28-39.

Castro, L., & Wasserman, E. A. (2016). Executive control and task switching in pigeons. Cognition, 146, 121-135.

Blechman, A. D. (2007). Pigeons: the fascinating saga of the world's most revered and reviled bird. Open Road+ Grove/Atlantic.

Scarf, D., Boy, K., Reinert, A. U., Devine, J., Güntürkün, O., & Colombo, M. (2016). Orthographic processing in pigeons (Columba livia). Proceedings of the National Academy of Sciences, 113(40), 11272-11276.

Watanabe, S., Sakamoto, J., & Wakita, M. (1995). PIGEONS'DISCRIMINATION OF PAINTINGS BY MONET AND PICASSO. Journal of the experimental analysis of behavior, 63(2), 165-174.

Levenson, R. M., Krupinski, E. A., Navarro, V. M., & Wasserman, E. A. (2015). Pigeons (Columba livia) as trainable observers of pathology and radiology breast cancer images. PloS one, 10(11), e0141357.

Treiber, C. D., Salzer, M. C., Riegler, J., Edelman, N., Sugar, C., Breuss, M., ... & Keays, D. A. (2012). Clusters of iron-rich cells in the upper beak of pigeons are macrophages not magnetosensitive neurons. Nature, 484(7394), 367-370.

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο

(13 ψήφοι)