To meat OR not to meat?

Δευτέρα, 24 Φεβρουαρίου 2020, 12:02
To meat OR not to meat? To meat OR not to meat?

Έχετε σκεφτεί ποτέ πόσο κοστίζει ενεργειακά το φαγητό που καταναλώνετε καθημερινά, ή που τόσο εύκολα πετάξατε στα σκουπίδια γιατί χορτάσατε; Μάλλον όχι. Αλλά και να το είχατε σκεφτεί, τι θα μπορούσατε να κάνετε; Οι αριθμοί σχετικά με τη σπατάλη τροφίμων είναι σε παγκόσμιο επίπεδο αποκαρδιωτικοί όπως έχουμε ξαναπεί αλλά τι συμβαίνει με την ενέργεια που καταναλώνεται για να τραφεί (και όχι να υπερτραφεί) ολόκληρος ο πληθυσμός της Γης;

Με τις παρούσες διατροφικές συνήθειες, το να μπορέσεις να καλύψεις την ανάγκη για τροφή σε 7,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους αποτελεί ένα μεγάλο οικολογικό πρόβλημα σε επίπεδο ενέργειας, νερού, και άλλων φυσικών πόρων. Κοινώς, για να μπορέσουμε να τραφούμε (δηλαδή να ζήσουμε), μειώνουμε τη βιωσιμότητα του παγκόσμιου οικοσυστήματος.  

Οι μελέτες πριν από 10 χρόνια εκτιμούσαν ότι περίπου το 18% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως, οφείλονταν στη ζωική παραγωγή, ενώ πιο πρόσφατες μελέτες εκτιμούν αυτό το ποσοστό να έχει αυξηθεί κατά 6 μονάδες. Τα αέρια του θερμοκηπίου αφορούν κυρίως την εκπομπή μεθανίου (CH4) από εντερικές διεργασίες των ζώων, νιτρώδους οξειδίου (N2O) από την παραγόμενη κοπριά και φυσικά διοξείδιο του άνθρακα (CO2) λόγω των ενεργειακών απαιτήσεων των γεωργικών εργασιών. Για να μπορέσουμε να καλύψουμε τις διατροφικές μας ανάγκες σε κρέας, το 25% του πλανήτη έχει μετατραπεί σε βοσκοτόπια για μηρυκαστικά. Σήμερα, το 61% των αερίων του θερμοκηπίου αφορά τη ζωική παραγωγή. Ωστόσο, το χρειαζόμαστε όλο αυτό το κρέας;

Μήπως πρέπει να επαναπροσαρμόσουμε τις μερίδες μας;

Τα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής, για την οποία θα μιλήσουμε εκτενώς σε επόμενο άρθρο, επιτάσσουν χαμηλή κατανάλωση σε κρέας, κατι που έχει προκύψει από τη διατροφή των ανθρώπων σε ελαιοπαραγωγικές χώρες στην περιοχή της Μεσογείου τη δεκαετία του ‘60. Είναι αξιοσημείωτο ότι στις μέρες μας περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από διαβήτη, καρδιοαγγειακά νοσήματα και άλλες ασθένειες που σχετίζονται έμμεσα με την παχυσαρκία, παρά από υποσιτισμό. Όταν υπάρχει μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα όπως την περίοδο 1961 - 2009 παρατηρείται ταυτόχρονη αύξηση στην ημερήσια ζήτηση πρωτεΐνης κρέατος. Αυτή η θλιβερή συνειδητοποίηση έχει γίνει αντιληπτή από την επιστημονική κοινότητα τα τελευταία χρόνια. Με λίγα λόγια, οι επεξεργασμένες τροφές, η προσθήκη ζάχαρης και γλυκαντικών, το junk food και οι μεγάλες μερίδες ως σύμβολο ευρωστίας, καθιστούν τον πληθυσμό υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Μήπως, τελικά, επαναφέροντας τις ποσότητες του φαγητού μας σε φυσιολογικά επίπεδα θα βοηθούσαμε όχι μόνο την υγεία μας αλλά και το περιβάλλον;

Ενεργειακές απαιτήσεις κρέατος vs φυτικών τροφών

Οι διαφορές στις ενεργειακές απαιτήσεις ανάμεσα στην κτηνοτροφία και στη γεωργία σε επίπεδο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι εντυπωσιακές. Η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στην εκτροφή μηρυκαστικών ζώων και στην καλλιέργεια λαχανικών είναι ότι κατά την πρώτη διαδικασία οι εκπομπές ανά γραμμάριο πρωτεΐνης είναι 250 φορές περισσότερες. Από την άλλη μεριά, αυγά, γαλακτοκομικά, πουλερικά και χοιρινό έχουν πολύ λιγότερες εκπομπές ανά γραμμάριο πρωτεΐνης σε σχέση με το κρέας των μηρυκαστικών. Επίσης, ακόμα και ο τρόπος που παράγονται οι τροφές επηρεάζει την ενεργειακή τους απόδοση. Για παράδειγμα, τα ψάρια που αλιεύονται με δίχτυα έχουν 3 φορές μεγαλύτερες εκπομπές ανά γραμμάριο πρωτεΐνης σε σχέση με αυτά που δεν αλιεύονται με δίχτυα.

Η τροφή, εκτός από απόλαυση, αποτελεί κυρίως το μέσο της ενεργειακής κάλυψης των αναγκών μας ώστε να είμαστε υγιείς. Το ερώτημα δε θα έπρεπε να είναι κατά τη γνώμη μου αν πρέπει να είμαστε vegan ή κρεατοφάγοι, αλλά αν θα βρούμε το μέτρο που θα μας επιτρέπει να λαμβάνουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά χωρίς υπερβολές και με γνώμονα το περιβάλλον και τους γύρω μας.

Τι μπορώ να κάνω ως συνειδητοποιημένος πολίτης;

  • Αποφεύγω τις επεξεργασμένες τροφές
  • Μειώνω τις ποσότητες του φαγητού στις απαραίτητες ,για την υγεία και το σώμα μου, θερμιδικές απαιτήσεις
  • Αντικαθιστώ -στο μέτρο του δυνατού- την πρόσληψη ζωϊκής τροφής με φυτική πρωτεΐνη

Καλή όρεξη!

Σας άρεσε; Μοιραστείτε το!

    Πηγές

    Stehfest, Elke, et al. "Climate benefits of changing diet." Climatic change 95.1-2 (2009): 83-102.

    Poore, J., & Nemecek, T. (2018). Reducing food’s environmental impacts through producers and consumers. Science360(6392), 987-992.

    Popkin, B. M., Adair, L. S., & Ng, S. W. (2012). Global nutrition transition and the pandemic of obesity in developing countries. Nutrition reviews70(1), 3-21.

    https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/malnutrition

    Tilman, D., & Clark, M. (2014). Global diets link environmental sustainability and human health. Nature515(7528), 518-522.

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο

(4 ψήφοι)

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: