Επιστήμη

-Τι κοινό έχει μια πόλη με 7 γέφυρες, ο Euler και ένας περίεργος δήμαρχος;

-Τη θεωρεία των γραφημάτων!

Ενδεχομένως, η δημιουργία μιας νέας ζωής να αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα της φύσης. Από εξελικτικής σκοπιάς, η σημασία του είναι ανεκτίμητη, αφού διασφαλίζει τη συνέχιση ύπαρξης ενός είδους και διαμορφώνει τη γενετική ταυτότητα του εκάστοτε συνόλου. Αν, ωστόσο, προσεγγίσουμε το ζήτημα πιο ανθρωποκεντρικά, είναι αδύνατον να μην εκπλαγούμε από τη διαδικασία της κύησης και να μη θαυμάσουμε τις ενδογενείς ικανότητες του γυναικείου σώματος. 

Με τα επιβεβαιωμένα ή ύποπτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων να έχουν ανέλθει ήδη στα 724 από την παρατήρηση του πρώτου κρούσματος εκτός Αφρικής, ανησυχίες εγείρονται σχετικά με τη διασπορά του ιού και την επικινδυνότητα της κατάστασης. Πόσα γνωρίζουμε για τον ιό αυτόν και τη μετάδοσή του; Χρειάζεται να ανησυχούμε για κλιμάκωση της κατάστασης ή ακόμα και εξάπλωση μιας νέας πανδημίας;

Κάθε φορά που επισκέπτομαι ένα μουσείο μοντέρνας τέχνης, παρατηρώ τη φύση των εκθεμάτων. Βλέπω καμπύλες, σφαίρες, σπείρες, ευθείες, σημεία, ασύμμετρους όγκους, ελλείψεις. Και μου δημιουργείται πάντα μια αίσθηση ότι απέναντί μου έχω μια διαφορετική και σημαντικά ομορφότερη πτυχή τεχνολογικής πεζότητας. Τα πάντα μου θυμίζουν Επιστήμη. Ίσως λόγω επαγγέλματος; Κάποιας προσωπικής ανάγκης να συσχετίζω τα πάντα; Μοιάζουν σαν φιλοσοφίες; Είναι που χρειάζονται φαντασία για να δουλέψουν και οι δυο; Υπάρχει κάποια ουσιαστική σύνδεση μεταξύ Τέχνης και Επιστήμης τελοσπάντων; Για πάμε να δούμε…

Κάθε χρόνο, την περίοδο που γνωστοποιείται η λίστα των επιστημόνων που θα τιμηθούν με τα βραβεία της Σουηδικής Ακαδημίας, η έρευνα τοποθετείται στο προσκήνιο, καθώς παρακολουθούμε εντυπωσιασμένοι τα επιτεύγματα των βραβευθέντων και τις παρασκηνιακές ιστορίες που αφηγούνται από την καριέρα τους. Το φετινό βραβείο Νόμπελ φυσιολογίας ή ιατρικής απονέμεται σε δύο επιστήμονες, τον DavidJulius και τον ArdemPatapoutian. Το έργο τους αποκάλυψε τους μηχανισμούς μέσω των οποίων το σώμα μας λαμβάνει τα ερεθίσματα της θερμοκρασίας και της πίεσης.

Η χρήση πειραματόζωων στην έρευνα αποτελεί εδώ και δεκαετίες αιτία προβληματισμού της επιστημονικής κοινότητας, ενώ όλο και περισσότερες προσπάθειες καταβάλλονται για τον περιορισμό ή ακόμα και την κατάργησή αυτών των προσεγγίσεων.

Αν βρεθούμε την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος και σε απόλυτο σκοτάδι, είναι πιθανό να διακρίνουμε μια φωτεινή λεπτή λωρίδα φωτός στον ουρανό. Το φως είναι συνεχόμενο χωρίς να αναβοσβήνει. Μην τρομάξετε. Αν και η φαντασία μας θα μπορούσε να φτάσει πολύ μακριά, κατά πάσα πιθανότητα βλέπουμε απλά τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Αν ακούτε για πρώτη φορά αυτόν τον όρο, συνεχίστε το διάβασμα για να το πιάσουμε από την αρχή.

Ο άνθρωπος εδώ και αιώνες βρίσκεται σε ένα διαρκή αγώνα δρόμου με τα γηρατειά. Αργά και σταθερά, κερδίζουμε όλο και περισσότερο έδαφος και με διάφορα τεχνάσματα, καταφέρνουμε να παρατείνουμε τη διάρκεια ζωής. Αφενός η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, αφετέρου η αντιμετώπιση ασθενειών με τη συμβολή της ιατρικής, συνέβαλαν στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής στις ανεπτυγμένες χώρες. Υπάρχει, όμως περιθώριο περαιτέρω επέκτασης; 

Όλοι έχουμε ακούσει τον όρο να χρησιμοποιείται κατά κόρον σε περιπτώσεις μολύνσεων και τραυματισμών, ενώ η σύνδεσή της με διάφορες ασθένειες έχει εισάγει τη φλεγμονή στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Κατανοούμε, ωστόσο, για τι ακριβώς πρόκειται; Ας κάνουμε μια προσπάθεια να αποσαφηνίσουμε αυτή την - ομολογουμένως δυσνόητη - έννοια και να αντιληφθούμε αν δρα υπέρ ή κατά του οργανισμού μας.

Πλέον, το να γνωρίζει κανείς να μιλά μια τουλάχιστον ξένη γλώσσα δεν αποτελεί προνόμιο αλλά αναγκαιότητα. Είναι ένα ακόμη εφόδιο το οποίο συνεισφέρει στην «εξέλιξη» του ανθρώπου. Δίνουμε όμως την ανάλογη αξία; Προτρέπουμε παιδιά προσχολικής ηλικίας να γνωρίσουν μια άλλη γλώσσα;

Πώς μπορούμε να αλλάξουμε το DNA των οργανισμών; Είναι ασφαλές να μεταβάλλουμε τη γενετική μας πληροφορία; Ποια η σημασία της για το παρόν και το μέλλον της γονιδιακής θεραπείας;

Είναι παντού, έχουν θράσος και δεν ντρέπονται να ορμήξουν κατά πάνω σου μόλις σε δουν να τρως. Τα περιστέρια έρχονται σε καθημερινή αντιπαράθεση με τους κατοίκους των πόλεων και καταφέρνουν να μας εκνευρίζουν καθημερινά, είτε λόγω των συναθροίσεών τους στις πλατείες, είτε λόγω της κατάληψης που κάνουν σε κτίρια και μπαλκόνια.